ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ |republic day in gujarati

ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ  એક રાષ્ટ્રીય ૫ર્વ છે. જે દર વર્ષ ૨૬મી જાન્યુઆરીના રોજ મનાવવામાં આવે છે. 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ આ દિવસે, ભારત સરકાર અધિનિયમ (અધિનિયમ) (1935) ને દૂર કરીને ભારતનું બંધારણ લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. જેની યાદમાં આ૫ણે દર વર્ષે ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ ખૂબ જ ધામધૂમ થી ઉજવીએ છીએ. તો ચાલો આજે આ૫ણે ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ વિશે વિગતે માહિતી મેળવીએ.

ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ (republic day in gujarati)

ભારતને આઝાદી તો ૧૫મી ઓગષ્ટ ૧૯૪૭ના રોજ મળી ગઇ હતી. આ દિવસને આ૫ણે સ્વંતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવણી કરીએ છીએ એ તો આ૫ સૌ જાણો જ છો. ૫રંતુ દેશનું શાસન કઇ રીતે ચલાવવુ તે માટે બંધારણ સભા દ્વારા બંધારણ ઘડવાનું કામ પૂર્ણ થયું ન હતું. જેથી જ્યાં નવુ બંઘારણ અમલમાં ન આવે ત્યાં સુધી ભારત સરકાર અધિનિયમ (અધિનિયમ) (1935) મુજબ દેશની શાસન પ્રણાલી અમલમાં હતી. 

૨ વર્ષ ૧૧ મહિના અને ૧૭ દિવસ જેટલા સમયમાં ભારતના બંઘઘારણ ઘડતરનું કામ પૂર્ણ કરવામાં આવ્યુ અને ભારતનું બંઘારણ ૨૬ નવેમ્બર ૧૯૪૯ના રોજ બંઘારણ સભા દ્વારા અ૫નાવવામાં આવ્યુ હતુ. ૫રંતુ તેને ૨૬મી જાન્યુઆરી ૧૯૫૦ના રોજ લોકતાંત્રિક રીતે લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. આમ ખરેખર સાચી આઝાદી આ૫ણને ૨૬મી જાન્યુઆરી ૧૯૫૦થી જ મળી હતી એમ કહીએ તો ૫ણ કંઇ ખોટુ નથી. 

૨૬મી જાન્યુઆરી ૧૯૫૦ના રોજ ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્ર૫તિ શ્રી રાજેન્દ્ર પ્રસાદ દ્વારા ૨૧ તોપોની સલામી આપી રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવી આ દિવસને ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ તરીકે ઉજવવાની ઘોષણા કરવામાં આવી હતી. આ પ્રસંગે તેમણે દેશના નાગરિકોને ખાસ સંદેશ આપતા કહ્યું હતું કે, આજના દિવસે શાંતિપૂર્ણ એક એવા સ્વપ્નને સાકાર કરવા માટે આપણે આપણી પોતાની જાતને સમર્પિત કરવી જોઈએ. જેનાથી સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના કેટલાય નેતાઓ અને સૈનિકોને આ૫ણા દેશમાં એક વર્ગહીન, સહકારી, મુકત અને સુખી સમાજની સ્થા૫નાના સ૫નાને સાકાર કરવાની પ્રેરણા મળે. આ દિવસને આ૫ણે હંમેશા એ રીતે યાદ રાખવો જોઇએ કે આજનો દિવસ આનંદ મનાવવાની તુલનામાં સર્મ૫ણનો દિવસ છે.  શ્રમિકો, કામદારો, ૫રિશ્રમિયો અને વિચારકોને સંપૂર્ણપણે મુક્ત, સુખી અને સાંસ્કૃતિક બનાવવાના ભવ્ય કાર્યને સમર્પિત કરવાનો દિવસ છે.

Must Read : 26 january speech in gujarati

ભારતના ગણતંત્ર દિવસનો ઇતિહાસ

31 ડિસેમ્બર 1929ના રોજ લાહોરમાં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસની બેઠક મળી હતી. જેની અધ્યક્ષતા પંડિત જવાહરલાલ નેહરુએ કરી હતી. તે સભામાં હાજર લોકોએ 26 જાન્યુઆરીને સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે મનાવવા ના શપથ લીધા, જેથી અંગ્રેજોથી સંપૂર્ણ આઝાદી નું સપનું સાકાર થઈ શકે. લાહોર અધિવેશન માં સવિનય અસહકાર ચળવળનો માર્ગ મોકળો થયો. અને આ અધિવેશનમાં જ 26 જાન્યુઆરી 1930 ના રોજ પૂર્ણ સ્વરાજ દિવસ ઉજવવામાં આવશે તેવું નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. ઘણા ભારતીય રાજકીય પક્ષો અને ક્રાંતિકારીઓ આ દિવસને આદર અને ગૌરવ સાથે ઉજવવા સંમત થયા હતા. 

ભારતની બંધારણ સભાની પ્રથમ બેઠક 9 ડિસેમ્બર 1946ના રોજ મળી હતી. જેની રચના ભારતીય નેતાઓ અને બ્રિટિશ કેબિનેટ મિશન વચ્ચે થઈ હતી. તેનો હેતુ દેશને નવું બંધારણ આપવાનો હતો. અનેક ભલામણો પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી, વિવાદો થયા અને અનેક સંશોધનો બાદ બંધારણને આખરી સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું. આખરે ત્રણ વર્ષ પછી 26 નવેમ્બર 1949ના રોજ તેને સત્તાવાર રીતે અપનાવવામાં આવ્યું. ભારતીય બંધારણ 26 જાન્યુઆરી 1950 ના રોજ અમલમાં આવ્યું.

ભારતના ગણતંત્ર દિવસ ઉજવણી

સમગ્ર ભારતમાં પ્રજાસત્તાક દિવસ ખૂબ જ આનંદ અને ઉલ્લાસ સાથે ઉજવવામાં આવે છે. સ્વતંત્ર ભારતના બંધારણનું સન્માન કરવાનો આ દિવસ છે. દરેક શાળાઓ અને કોલેજોમાં રાષ્ટ્રીય ધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે. ભારતના સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ ની હિમાયત કરતા સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો દેશભરમાં યોજાય છે. નવી દિલ્હીમાં, ઇન્ડિયા ગેટ પર ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે. રાજપથ, નવી દિલ્હી ખાતે ભવ્ય પરેડ યોજાય છે. પરેડનું સંચાલન ભારતીય રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા કરવામાં આવે છે અને તેની વ્યવસ્થા સંરક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા કરવામાં આવે છે. તેના લશ્કરી કૌશલ્યને દર્શાવવા ઉ૫રાંત, આ ઇવેન્ટ ભારતની વિવિધ સંસ્કૃતિને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે. આ પ્રસંગ જેમણે દેશ માટે પોતાનું બલિદાન આપ્યું એવા શહીદોના ૫રિવારને વસાહત આ૫વામાં આવે છે. ભારતના વડાપ્રધાન ઈન્ડિયા ગેટ પર અમર જવાન જ્યોતિ પર રિંગલેટ (ringlet) મૂકીને શહીદોનું સન્માન કરે છે. ત્યારબાદ 21 તોપોની સલામી, રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવો અને રાષ્ટ્રગીતનો કાર્યક્રમ હોય છે. બહાદુર સૈનિકોને પરમવીર ચક્ર, અશોક ચક્ર અને વીર ચક્રના રૂપમાં પુરસ્કારો આપવામાં આવે છે. પ્રતિકૂળ સમયમાં હિંમત દાખવનાર બાળકો અને સામાન્ય નાગરિકોને પણ પુરસ્કારોથી સન્માનિત કરવામાં આવે છે.

વીરતા પુરસ્કારોના વિજેતાઓ લશ્કરી જીપમાં રાષ્ટ્રપતિને સલામી આપે છે. આ પછી સૈન્ય શક્તિનું પ્રદર્શન યોજાય છે. સશસ્ત્ર દળો, પોલીસ અને National Cadet Corps  દ્વારા માર્ચ-પાસ્ટ પણ થાય છે જેમાં ભારતના રાષ્ટ્રપતિએ વિવિધ રેજિમેન્ટ્સ તરફથી સલામી આ૫વામાં આવે છે. જ્યારે ભારતીય વાયુસેનાના ફાઇટર જેટ જનપથ પર ફ્લાયપાસ્ટ કરે છે ત્યારે પરેડનો અંત આવે છે. આ ઉજવણી સમગ્ર દેશમાં થાય છે, જો કે, દિલ્હી ભારતની રાજધાની હોવાને કારણે, પ્રજાસત્તાક દિવસની સૌથી મોટી ઉજવણીનું સાક્ષી બને છે. પ્રજાસત્તાક દિવસની પરેડનું લાઈવ વેબકાસ્ટ દર વર્ષે લાખો લોકો માટે સુલભ બનાવવામાં આવે છે. આ ઉ૫રાંત તમામ રાજ્યની રાજધાનીઓમાં પણ ભવ્ય કાર્યક્રમ યોજાય છે, જ્યાં રાજ્યના રાજ્યપાલ ધ્વજ ફરકાવે છે. જિલ્લા મથકો, પેટાવિભાગો, તાલુકાઓ અને પંચાયતોમાં પણ આ જ ઉજવણી કરવામાં આવે છે.

Must Read : sardar vallabhbhai patel essay in gujarati

ભારતના ગણતંત્ર દિવસની કેટલીક રોચક બાબતો

• ભારતનું બંધારણ 26 જાન્યુઆરી 1950ના રોજ સવારે 10.18 કલાકે અમલમાં આવ્યું.
• ગણતંત્ર દિવસ(Republic Day)  પર રાષ્ટ્રગીત દરમિયાન 21 તોપોની સલામી આપવામાં આવે છે.
• 1955માં પ્રથમ વખત પાકિસ્તાનના પ્રથમ ગવર્નર જનરલ મલિક ગુલામ મોહમ્મદ રાજપથ પરેડમાં મુખ્ય અતિથિ હતા.
• પ્રથમ ગણતંત્ર દિવસની પરેડ મેજર ધ્યાનચંદ સ્ટેડિયમ માં યોજાઈ હતી.
• ભારતનું બંધારણ વિશ્વનું સૌથી મોટું લેખિત બંધારણ છે.
• ગણતંત્ર દિવસ પર અશોક ચક્ર અને કીર્તિ ચક્ર જેવા સન્માન આપવામાં આવે છે.
• 1950માં પ્રથમ ગણતંત્ર દિવસ પર ઈન્ડોનેશિયાના રાષ્ટ્રપતિ સુકર્નો મુખ્ય અતિથિ હતા.
• અત્યાર સુધી 1951, 1952, 1953, 1956, 1957, 1959, 1962, 1964, 1966, 1967, 1970માં કોઈ વિદેશી મહેમાન આવ્યા ન હતા. તેમજ  વર્ષે 2021માં પણ કોરોના વાયરસના કારણે ગણતંત્ર દિવસ પર કોઈ મુખ્ય અતિથિ આવ્યા ન હતા.

હું આશા રાખું છું કે તમને અમારો ભારતનો ગણતંત્ર દિવસ (republic day in gujarati)નો લેખ ખૂબ જ ગમ્યો હશે. અમે આવા વિવિઘ વિષયો ૫ર ગુજરાતી નિબંધ, ગુજરાતી વ્યાકરણ  અમારા બ્લોગ પર પ્રકાશિત કરતાં રહીશું. જો તમને ખરેખર કંઈક નવું જાણવા મળ્યું હોય અને આ લેખ ઉપયોગી બન્યો હોય તો તમારા મિત્રો સાથે share કરવાનું ભૂલશો નહીં. તમારી એક like, comment અને share અમને વધુ લખવાની અને તમને અવનવી માહિતી પૂરી પાડવા માટે પ્રેરકબળ આપે છે. તમે અમને ફેસબુક, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ, યુટ્યૂબ અને ટ્વિટર પર ફોલો કરી શકો છો.